Από το 2018 λειτουργεί στο όρος Αράκυνθος στο Μεσολόγγι κλωβός προσαρμογής όρνεων (griffon vulture – Gyps fulvus) με στόχο την ενίσχυση του πληθυσμού του είδους στην ηπειρωτική και ειδικά στη Δυτική Ελλάδα. Τα όρνια είναι ημερόβια πτωματοφάγα πουλιά και ο αριθμός τους στην ηπειρωτική χώρα είναι αρκετά χαμηλός, με λιγότερα από 50 αναπαραγωγικά ζευγάρια, ενώ αυτός της Κρήτης βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση.
Το εγχείρημα ξεκίνησε με την υποστήριξη της ΜΚΟ Πελαργός και πλέον εντάσσεται στο πρόγραμμα LIFE IP 4 NATURA που υλοποιεί η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τρία είδη γυπών (Όρνιο, Μαυρόγυπα, Γυπαετό). Την εποπτεία του κλωβού έχει η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Μεσολογγίου & Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Στερεάς Ελλάδας του ΟΦΥΠΕΚΑ και η Ορνιθολογική Εταιρεία.
Μέχρι σήμερα έχουν επανενταχθεί από τον κλωβό προσαρμογής 25 όρνια, τα περισσότερα εκ των οποίων απεστάλησαν από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης στην ΑΝΙΜΑ, που ανέλαβε για μήνες την περίθαλψή τους. Ένας μικρότερος αριθμός προέρχεται από τα Βαλκάνια και πρόκειται για πουλιά που βρέθηκαν εξαντλημένα ή δηλητηριασμένα στην Κεντρική Ελλάδα και επίσης φροντίστηκαν από την ΑΝΙΜΑ. Τα όρνια, αφού ανακάμψουν, παραμένουν μερικές εβδομάδες στον κλωβό με σκοπό να προσαρμοστούν όσο το δυνατόν πιο ομαλά στο νέο περιβάλλον όπου θα απελευθερωθούν.
Πριν την απελευθέρωση των πουλιών γίνεται λήψη DNA για τον προσδιορισμό του φύλου τους και τοποθετείται δορυφορικός πομπός που μας επιτρέπει να παρακολουθούμε σε πραγματικό χρόνο τις μετακινήσεις τους και τις περιοχές όπου τρέφονται, κουρνιάζουν και αναπαράγονται. Ο εντοπισμός των όρνεων είναι σημαντικός και για την προστασία τους, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να παρατηρούμε οποιαδήποτε ύποπτη αλλαγή συμπεριφοράς. Έτσι, αν ένα όρνιο φαίνεται στάσιμο για μεγάλο διάστημα ή προσγειωθεί σε ασυνήθιστο σημείο, κινητοποιούνται έγκαιρα οι αρμόδιοι φορείς για τη διάσωσή του και μπορεί να διαπιστωθεί η τυχόν ύπαρξη δηλητηριασμένων δολωμάτων, ώστε να απομακρυνθούν πριν κινδυνεύσουν και άλλα πουλιά.
Η παρακολούθηση αυτή μας δίνει στοιχεία και για την επιτυχή επανένταξή τους. Μετά την απελευθέρωση όρνεων προερχομένων από την Κρήτη στην ηπειρωτική Ελλάδα, αφού φυσικά προηγήθηκε επιστημονική ανάλυση και των δύο υφισταμένων πληθυσμών, μπορέσαμε να εξακριβώσουμε ότι τα πουλιά εντάχθηκαν ομαλά στον τοπικό πληθυσμό των Ακαρνανικών Όρεων μέσα σε μόλις δέκα ημέρες.
Ελπίζουμε όλη αυτή η προσπάθεια και η καλή συνεργασία να φέρει ακόμα περισσότερα όρνια στον ελληνικό ουρανό.
