Νέα

Το Ευρωπαϊκό Πρότζεκτ για την Τυτώ

Η Πεπλόγλαυκα ή Τυτώ (Tyto alba στην επιστημονική λατινική της ονομασία), είναι ένα νυκτόβιο αρπακτικό, ενας κορυφαίος άρπαγας της πτηνοπανίδας. Είναι ένα από τα πιο ανθρωπόφιλα είδη πτηνών, καθώς φωλιάζει κατά κύριο λόγο σε εγκαταλλελειμμένα κτίρια και ανθρώπινες κατασκευές. Είναι ένα είδος το οποίο τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με μικρά θηλαστικά (ποντίκια-τρωκτικά), με μικρές εξαιρέσεις στο σύνολο της παγκόσμιας κατανομής της. Οι εργασίες τόσο του Herrera από το 1970 ακόμη όσο και οι μετα-αναλύσεις του Alexandre Roulin την πρόσφατη περίοδο 2012-2015, που αφορούν τη μετα-ανάλυση 4.000.000 ατόμων λείας Τυτώς σε πανευρωπαϊκο επίπεδο, το αποδεικνύουν αυτό αδιαμφισβήτητα και διαχρονικά.
Σε συνεργασία με την  ΑΝΙΜΑ  αλλά και ένα ευρύ δίκτυο συνεργατών και εθελοντών σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, κατάφεραμε από το 2012 μέχρι και το 2017 να συλλέξουμε περισσότερα από 100 δείγματα γενετικού υλικού από Τυτώ, από πληθυσμούς από όλα τα τμήματα της ενδοχώρας όπως και από ένα μεγάλο σύνολο νησιωτικών οικοσυστημάτων. Στη συνέχεια, σε συνεργασία με τον Dr Alexandre Roulin, έναν από τους καλύτερους εξελικτικούς βιολόγους της γενιάς του και παγκοσμίως τον καλύτερο ειδικό για την οικολογία-βιολογία της Τυτώς, Καθηγητή του Τμήματος Εξελικτικής Βιολογίας της Σχολής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Λωζάνης, η ανάλυση των δειγμάτων αποκάλυψε κάτι μοναδικό.

Με τη λήξη της τελευταίας εποχής των παγετώνων, περίπου 12.000 χρόνια πριν, ο πληθυσμός της Τυτώς είχε βρει καταφύγιο (refugia) στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Από εκεί, ξεκίνησε και πάλι πριν 10.000 χρόνια, την νέα εποίκηση της γηραιάς ηπείρου. ΟΙ αναλύσεις απέδειξαν πως η Τυτώ ακολούθησε δύο διαφορετικές διαδρομές στην εποίκηση της Ευρώπης. Ένας πληθυσμός ακολούθησε τη διαδρομή μέση ανατολή, βόρεια Αφρική, Μαρόκο, Γιβραλτάρ, Ισπανία και έπειτα κεντρική και βόρεια Ευρώπη, και ένας άλλος πληθυσμός ακολούθησε τη διαδρομή Μέση Ανατολή, Τουρκία, Ελλάδα. Οι δύο αυτοί διαφορετικοί πληθυσμοί λοιπόν, οι οποίοι εξελίχθηκαν διαφορετικά και ξεχωριστά για χιλιάδες χρόνια, αποδεικνύεται πως συναντιούνται στα Βαλκάνια και ειδικότερα στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό καθιστά τη χώρα μας σε ένα μοναδικό πεδίο έρευνας για την Τυτώ και ένα μοναδικό γεωγραφικό σταυροδρόμι ιστορίας και οικολογίας, για αυτόν τον ανώτερο θηρευτή.

Δημιουργούνται ερωτήματα, καθώς αυτοί οι δύο διαφορετικοί πληθυσμοί έχουν μεταξύ τους γενετικές ασυμβατότητες και είναι σχεδόν σίγουρο ότι άτομα, προερχόμενα από αυτούς τους δύο τόσο ξεχωριστά και απομονωμένους εξελικτικά πληθυσμούς, ζευγαρώνουν και αναπαράγονται στην Ελληνική επικράτεια.

Τα αποτελέσματα των αναλύσεων δημοσιεύτηκαν το 2016 στο περιοδικό Evolution (Burri, R., Antoniazza, S., Gaigher, A., Ducrest, A.L., Simon, C., Fumagalli, L., Goudet, J., Roulin, A., 2016. The genetic basis of color-related local adaptation in a ring-like colonization around the Mediterranean. Evolution 70, 140–153. doi:10.1111/evo.12824), ένα απο τα σημαντικότερα περιοδικά εξελικτικής βιολογίας παγκοσμίως.